Nu er een handelsakkoord uit de bus is gekomen, is sinds 1 januari 2021 de relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU ingrijpend veranderd. We schoven aan bij Daan De Vlieger en Judith Van Kemseke, experten inzake respectievelijk douane en btw bij Deloitte Belgium, voor een broodnodige update. Wat moet je als Belgisch bedrijf weten? En doen? Onder het motto: je kunt niet wachten tot elk detail is uitgeklaard.
Dit artikel werd laatst geüpdatet op 11 januari 2021.
Kunnen jullie een stand van zaken geven rond de Brexit? Wat is er op 1 januari 2021 gebeurd?
Daan De Vlieger: “De Brexit is eigenlijk al een feit sinds begin 2020. De implementatie ervan liet evenwel op zich wachten tot 1 januari 2021. Sinds eind december 2020 is er ook een concreet handelsakkoord. Het is nu zaak voor bedrijven om dat akkoord te implementeren. Het akkoord bevat bepaalde regels die geanalyseerd en geëvalueerd moeten worden, bijvoorbeeld rond de toepassing van preferentiële oorsprongsregimes voor tariefvrije handel. Het is nog maar de vraag of bedrijven dat alles tijdig gedaan hebben.
Vanaf 2021 moeten er bovendien op vlak van douane formaliteiten vervuld worden, en dat brengt complicaties met zich mee. Denk maar aan uitvoer- en invoeraangiftes. Daarnaast moeten er invoerrechten betaald worden. Er zijn dus ook fiscale gevolgen.”
Het Douanezakboekje van auteur Daan De Vlieger bevat een uitgebreide praktische leidraad voor de Brexit.
Judith Van Kemseke: “Op vlak van btw betekent de Brexit dat zendingen naar Groot-Brittannië niet langer intracommunautair zijn. Tegelijk zijn er nog altijd zaken die niet zijn afgelijnd zijn. Wat bijvoorbeeld met de goederenstroom naar Noord-Ierland? Is die intracommunautair, en hoe werkt dat dan precies? Het wordt zaak te kijken naar de herkomst en de bestemming van de zending: is die laatste Londen, Schotland, of (Noord-)Ierland? Dat heeft namelijk gevolgen op het vlak van douane en btw.”
De Vlieger: “Het is inderdaad net rond die grensprocedures dat er veel vragen leven in de zakenwereld. Zowel in Europa als in het Verenigd Koninkrijk vragen bedrijven zich af hoe ze hun goederen moeten aanbieden, hoe ze bepaalde routes zoals de Eurotunnel of Zeebrugge succesvol kunnen gebruiken, welke formaliteiten er zijn en wie ze zal vervullen.”
Waarmee moet ik als Belgisch bedrijf dat zakendoet met Groot-Brittannië, rekening houden na de Brexit?
De Vlieger: “Gezien de onzekerheid en wat er al bekend is, vind ik het belangrijk om je te informeren. Je moet kennis opdoen rond btw en douanematerie. En die is heel specifiek wanneer je over internationale goederenbewegingen met het Verenigd Koninkrijk spreekt. Ga er niet zomaar van uit dat de voor andere stromen toegepaste procedures zonder meer overgenomen kunnen worden. Daarnaast is het nodig om te consulteren en te communiceren. Betrek alle stakeholders in de supply chain erbij, zodat de hele goederenbeweging succesvol afgehandeld kan worden. Ook aan de importzijde moet er namelijk iemand klaarstaan die klaar is om je goederen te ontvangen en dedouaneren. Uiteindelijk begint alles bij voorbereiding. Je moet als bedrijf de nodige stappen zetten op het gebied van systemen, data, procedures en mensen om de nieuwe realiteit het hoofd te bieden. In feite zouden bedrijven dat al gedaan moeten hebben.”
“Op basis van wat we nu al weten, zouden bedrijven in feite reeds de nodige stappen gezet moeten hebben.”
En is dat ook het geval?
De Vlieger: “We merken dat veel bedrijven ons contacteren met de vraag om ondersteuning. Zij zijn er dus mee bezig. We hebben minder zicht op de brede markt, maar in de pers, bij klanten, in de logistieke sector en in de bredere business community vangen we toch onrustwekkende signalen op dat niet alle spelers voldoende voorbereid zijn.”
Van Kemseke: “Er zijn inderdaad veel bedrijven die een afwachtende houding hebben aangenomen. Zij hebben nog veel werk voor de boeg en weten vaak niet wat er nog moet gebeuren. Je hebt bijvoorbeeld btw-nummers en EORI-nummers nodig, en het kost tijd om die aan te vragen. Kortom, er zijn grote verschillen tussen zij die klaar zijn en zij die nog moeten beginnen.”
De Vlieger: “Ervan uitgaan dat de andere partijen in de supply chain het wel zullen oplossen, is in het geval van de Brexit de verkeerde insteek. En toch zien we het nog te vaak. Als productiebedrijf mag je niet zomaar aannemen dat je logistieke partner het wel zal oplossen voor jou. Ook jij moet voorbereid zijn en afspraken maken met je partners. Je moet zelf bepaalde zaken registreren en data verzamelen. Zorg er dus voor dat je bedrijf klaar is, en vergewis je er vervolgens van of je logistieke partner, en waar relevant je klant of leverancier, ook het nodige heeft gedaan.”
“Ervan uitgaan dat de andere partijen in de supply chain het wel zullen oplossen, is een verkeerde insteek.”
Hoe weet je of je partners klaar zijn voor de Brexit?
De Vlieger: “Er is niet zoiets als een ‘Brexit Ready’-label. Een AEO-certificaat kan wel aangeven dat een bedrijf minstens de competentie in huis heeft om zich voor te bereiden op de Brexit, maar het betekent niet dat ze dat ook hebben gedaan. Daarnaast laten bedrijven hun eigen ‘Brexit readiness’ evalueren door externe partners als Deloitte. Een succesvolle audit geldt ook als kwaliteitslabel. Zelf kan je ook verifiëren of je partners klaar zijn aan de hand van specifieke vragenlijsten.”
Van Kemseke: “Wat btw betreft, hangt het af van je supply chain. Hoe is je goederenstroom opgezet? Welke Incoterms zal je gebruiken? Wie in de flow zorgt voor de in- en uitvoerformaliteiten? De antwoorden op die vragen zijn zeer specifiek en afhankelijk van je activiteit. Het enige wat je kunt doen, is vragen stellen, ook nu, na de Brexit. Hebben je partners nagedacht over het feit dat Incoterms heel relevant zullen zijn en een grote impact kunnen hebben, of gaan ze ervan uit dat alles wel zijn beloop zal gaan?”
De Vlieger: “Belangrijk om te weten, is dat er in het douaneverhaal geen tegengestelde belangen zijn. Je hebt kopers en verkopers, maar beide partijen hebben er alle belang bij dat ook na 1 januari 2021 hun transacties kunnen blijven doorgaan. Bedrijven bereiden zichzelf voor, maar zorgen er ook voor dat andere bedrijven in hun supply chain klaar zijn en wijzen hen zelfs in de juiste richting.”
“Er zijn in dit verhaal geen tegengestelde belangen. Elke partij heeft er belang bij dat transacties kunnen blijven plaatsvinden na 1 januari 2021.”
Is het een voordeel om een vestiging in Groot-Brittannië te hebben of te openen?
De Vlieger: “Het is een voordeel, waar evenwel een ‘maar’ aan vasthangt. Als bedrijf met een vestiging in het VK zal je gebruik kunnen maken van een aantal vereenvoudigingen en eigen vergunningen. De vraag is of je bereid bent om je Britse entiteit onder te brengen in je commerciële ketting en of die entiteit de capaciteiten, de kwaliteiten en de kennis heeft om haar rol ook in de praktijk te vervullen.”
Van Kemseke: “De voordelen situeren zich onder meer ook op het vlak van btw. Men werkt aan iets als een verlegging van de heffing bij invoeraangiften. Vandaag is er nog twijfel over of die optie er alleen zal zijn voor established entities of ook voor non-established entities. Het lijkt erop dat het voor beide groepen zal kunnen, maar het is helaas nog een vraagteken. In elk geval zullen de btw-vereenvoudigingen van de EU komen te vervallen, dus valt het te bekijken waardoor je ze zult vervangen.”
De Vlieger: “Sowieso zullen er bepaalde procedures en vereenvoudigingen voorbehouden blijven voor lokaal gevestigde entiteiten. Voorbeelden zijn die (nog ambigue) verlegging van de btw, het aanhouden van een douane-entrepot in eigen beheer, de mogelijkheid tot entry into the records, ofwel het inschrijven in de bedrijfsadministratie van je douaneaangifte … Als je als bedrijf baat hebt bij zulke vereenvoudigingen, kan een vestiging in het Verenigd Koninkrijk een meerwaarde vormen. Al is het geen absolute noodzaak.”
Van Kemseke: “Het is in elk geval een misvatting dat je niets kunt doen zonder entiteit in het Verenigd Koninkrijk.”
De Vlieger: “Inderdaad. Elk geval is anders. Procedures en invoerrechten hangen af van de producten die je verhandelt en vervoert, maar ook van je supply chain en de betrokken partijen.”
Hebben jullie nog een laatste advies aan Belgische bedrijven?
De Vlieger: “Met goede wil en de juiste intenties kun je heel veel doen om jezelf voor te bereiden. Je kunt niet wachten tot elk detail is uitgeklaard, want dan ben je binnen drie jaar nog bezig.”
Daan De Vlieger (Dendermonde, 23 januari 1982) is licentiaat in de rechten en in de criminologische wetenschappen (UGent) en staat sinds 2019 aan het hoofd van het douaneteam bij Deloitte Belastingconsulenten (Zaventem). In het kader van zijn werkzaamheden deed Daan heel wat nationale en internationale ervaring op als adviseur douane en accijnzen. Daans professionele activiteiten omvatten naast de praktische ondersteuning van verschillende bedrijven bij de beheersing van hun douane- en accijnsoperaties ook beleidsvoorbereidend werk voor de Europese Commissie en andere publieke instellingen. Hij is lesgever aan verschillende onderwijsinstellingen en heeft heel wat publicaties op zijn naam staan, waaronder het Douanezakboekje.
Judith Van Kemseke is Senior Manager Indirect Tax en Indirect Tax Consultant bij Deloitte Belgium.
Op zoek naar een handige gids rond douane en Brexit? Het Douanezakboekje bevat een uitgebreide praktische leidraad voor de Brexit
- Douanewaarde - Uitvoer - Tariefschorsingen - Tariefpreferenties – Oorsprong – REX
- Leveranciersverklaringen - Vertegenwoordiging - Accijnzen - Alcohol
- Brexit - Economische gevolgen van Covid-19
Het Douanezakboekje van auteur Daan De Vlieger bevat een uitgebreide praktische leidraad voor de Brexit.