Onlinehandel biedt heel wat opportuniteiten om ondernemingen te laten groeien. Tegelijk zijn er belangrijke juridische en fiscale aandachtspunten waarmee handelaars rekening moeten houden als ze een succesverhaal willen maken van hun nieuwe of bestaande online business.
Zowel ondernemers als hun adviseurs vinden in E-commerce duiding en vooral praktische antwoorden op hun vragen rond de fiscale en juridische aspecten van online verkopen. Editors Gladys Cristiaensen en Tim Fransen stonden ons te woord.
Waarom is dit boek er gekomen?
Tim Fransen: “E-commerce is vandaag alomtegenwoordig. Cijfers tonen aan dat in 2020 alleen al in België meer dan 20.000 webshops werden opgericht en dat de totale omzet van online verkoop verder is gegroeid met 7,5% ten opzichte van 2019, tot ruim 8,8 miljard euro.
We zien elke dag in de media wel berichten verschijnen over het belang van ‘online’ aanwezigheid voor ondernemingen, over de gigantische opportuniteiten die e-commerce kan bieden, maar evenzeer over de vele risico’s en uitdagingen die e-commerce met zich meebrengt. Omdat er ook heel wat fiscale en juridische aandachtspunten zijn waarbij een ondernemer niet onmiddellijk stilstaat en waarover hij of zij soms maar stukken informatie terugvindt, wilden wij die bundelen in één boek.”
“Er zijn heel wat fiscale en juridische aandachtspunten bij e-commerce waarbij ondernemers niet onmiddellijk stilstaan of waarover ze soms maar stukken informatie terugvinden. Daarom hebben we die gebundeld in één boek.”
Richt u zich met dit boek tot ondernemers of hun adviseurs?
Gladys Cristiaensen: “Wij richten ons op iedereen die in aanraking komt met e-commerce: de zelfstandige ondernemer die het avontuur aangaat en een eigen webshop start, de bedrijfsleider die zijn (offline)activiteiten gaat uitbreiden naar de online markt, maar ook de accountant die zijn cliënt, de ondernemer, in zijn online avontuur ondersteunt, enzovoort.
Wij hebben het boek heel praktisch opgesteld met concrete voorbeelden die wij in de praktijk ervaren. We stoppen dus niet bij het theoriegedeelte. Daarom is het boek ook bruikbaar voor iedereen die expliciet of impliciet in aanraking komt met het online verkopen van goederen en/of diensten.”
Hoe onderscheidt het boek zich ten opzichte van andere werken over e-commerce?
Fransen: “Er zijn weinig boeken waarin zowel de juridische én fiscale aandachtspunten uiteengezet worden als een groot aantal praktijkvoorbeelden toegelicht worden. Zo bespreken we btw, douane en accijnzen, milieuheffingen, consumentenbescherming, herroepingsrecht, algemene voorwaarden, verwerking van persoonsgegevens, nacht- en zondagsarbeid …”
Welke juridische en fiscale aandachtspunten worden vaak over het hoofd gezien wanneer het gaat over e-commerce?
Fransen: “De invoering van de GDPR heeft ervoor gezorgd dat het correct verwerken van persoonsgegevens ook voor webshops en online ondernemers een belangrijk aandachtspunt is geworden. Maar in de praktijk wordt er dikwijls nog te weinig aandacht aan besteed. Aangezien de nationale gegevensbeschermingsautoriteiten over de ganse Europese Unie controles kunnen uitvoeren en boetes kunnen opleggen, mag het belang daarvan niet onderschat worden.”
Cristiaensen: “In de praktijk zien we dat heel veel webshops steeds lokale btw afdragen. Stel, een Belgische ondernemer start een webshop en verkoopt online goederen aan particulieren in België, maar ook daarbuiten. Vaak zien wij dan dat die ondernemer altijd Belgische btw zal aanrekenen op de verkoop van zijn producten. De ondernemer weet meestal immers niet dat er in bepaalde gevallen geen Belgische btw verschuldigd is, maar er een btw-vrijstelling geldt of dat btw is verschuldigd in de lidstaat van aankomst van de goederen. Om die ondernemers te behoeden van (soms hele hoge) boetes tijdens btw-controles, willen wij hen via dit boek met hand en tand uitleggen met welke fiscale en juridische regels zij rekening moeten houden.
“Wanneer ondernemers de btw-regels niet correct toepassen, lopen ze risico op fikse boetes."
Fiscaliteit is dus een belangrijk issue. Want wanneer de btw-controleur vragen begint te stellen of controles gaat verrichten en het blijkt dat de ondernemer de regels niet correct heeft toegepast, dan zullen daar financiële gevolgen aan vasthangen. De Staat zal boetes opleggen voor het niet-naleven van de fiscale en juridische regels. En die boetes zijn heel gevarieerd, maar niet mals. Ook daarover meer in het boek.”
Wat zijn de juridische en fiscale implicaties van actuele gebeurtenissen als de Brexit en de coronacrisis voor e-commerce?
Cristiaensen: “De coronacrisis heeft ervoor gezorgd dat we nog veel meer online zijn gaan kopen, waardoor de onlineondernemer nog meer met de fiscale aandachtspunten rekening moet houden. Bovendien geldt dat hoe groter de online omzet is, hoe groter het financieel risico wordt indien een ondernemer niet de juiste regels volgt.
De Brexit heeft er dan weer voor gezorgd dat wij vanuit fiscaal oogpunt het Verenigd Koninkrijk voortaan als een niet-EU land moeten beschouwen, waardoor verkopen aan klanten in het Verenigd Koninkrijk heel andere consequenties kennen op het vlak van btw en douane. Zoals iedereen recent heeft kunnen vaststellen, heeft dat tot heel wat problemen geleid aan de grenzen, aangezien producten niet ingeklaard geraakten, waardoor klanten hun pakjes niet hebben ontvangen. Dat is niet enkel een financiële catastrofe, maar ook een commerciële.”
Welke wijzigingen in de lokale, Europese en/of internationale regelgeving zitten er nog aan te komen?
Cristiaensen: “Op vlak van btw zijn er vanaf 1 juli 2021 heel wat nieuwe regels die in de hele Europese Unie in werking zullen treden. Die nieuwe regels worden ook uitgebreid toegelicht in het boek, wederom met veel praktische voorbeelden. Het doel van de invoering van de nieuwe regels is ervoor te zorgen dat de onlineondernemer eenvoudiger over de grenzen heen goederen en/of diensten zou kunnen verkopen. Maar zoals u in het boek zal kunnen lezen, is dat met een korrel zout te nemen.
Zo zal vanaf 1 juli 2021 de verkoop aan particulieren in andere EU-lidstaten onderworpen zijn aan het btw-tarief van toepassing in de EU-lidstaat van de particuliere klant (er is een uitzondering voor micro-ondernemingen). Dat betekent dat de onlineondernemer dan ook moet weten wat het juiste btw-tarief is dat hij of zij moet aanrekenen aan die particuliere koper. Stof tot nadenken.”

Gladys Christiaensen en Tim Fransen
Gladys Cristiaensen is executive manager btw bij KPMG en adviseert ondernemingen over Belgische en Europese btw-reglementering bij hun (online) activiteiten. Zij is regelmatig spreker op btw-seminaries voor diverse organisaties.
Tim Fransen is advocaat bij KPMG Law en adviseert ondernemers en bedrijven over alle juridische aspecten van (online) ondernemen. Hij geeft vaak seminaries over diverse ondernemingsrechtelijke onderwerpen.