De wetgeving rond faillissementen heeft de afgelopen jaren niet stilgestaan. Met name boek XX van het Wetboek Economisch Recht bracht enkele grotere en kleinere wijzigingen mee. Wie als curator of rechtspracticus betrokken is bij de afhandeling van een faillissement, heeft dus nood aan een praktisch hulpmiddel dat is bijgewerkt volgens de laatste ontwikkelingen in de wetgeving en rechtsleer. De Praktische gids voor Faillissementscuratoren is zo’n leidraad. Auteur Brigitte Vander Meulen gaat dieper in op het boek.
Waarom is deze nieuwe editie er gekomen?
Brigitte Vander Meulen: In 2003 verscheen de eerste Praktische gids voor Faillissementscuratoren. Een schot in de roos, want het concept waarbij een rechtsmaterie benaderd wordt vanuit de praktijk, bleek snel aan te slaan bij rechtspractici. Deze eerste Praktische gids was de aanzet voor een inmiddels aanzienlijke reeks van praktische gidsen in diverse rechtsmateries, die stuk voor stuk onmisbare werktools zijn geworden voor de juristen die in de materie actief zijn. In de loop der jaren werd de Praktische gids voor Faillissementscuratoren telkens geactualiseerd.
Na de invoering van boek XX van het Wetboek Economisch Recht (WER) in 2018, de talrijke wijzigingen in de wetgeving en de evolutie van rechtspraak en rechtsleer was er nood aan een totale herwerking van de Praktische gids. Gelet op het gelijktijdig van kracht zijn van de faillissementswet (op faillissementen uitgesproken voor 01/05/2018) en boek XX WER (op faillissementen uitgesproken na 01/05/2018), was dit een hele uitdaging. Nu, begin 2021, ligt de geheel nieuwe Praktische gids voor Faillissementscuratoren voor u klaar.
Hoe zit het met de wisselwerking tussen de faillissementswet en boek XX WER?
Vander Meulen: De faillissementswet blijft van toepassing op faillissementen uitgesproken voor 1 mei 2018. Boek XX WER is toepasselijk op de faillissementen uitgesproken na 1 mei 2018. Nu is boek XX WER wel vernieuwend, maar anderzijds zijn ook een heel aantal bepalingen (soms letterlijk) overgenomen uit de faillissementswet.
In de Praktische gids heb ik er veel aandacht aan besteed om bij elk item waar boek XX WER afwijkt van de faillissementswet, een duidelijk onderscheid te maken tussen de bepalingen van de faillissementswet en die van boek XX WER. De aandachtige lezer kan onmiddellijk zien waar de verschillen zich situeren en welke bepalingen voor zijn specifiek probleem van toepassing zijn.
“Door een duidelijk onderscheid tussen de bepalingen van de faillissementswet en die van boek XX WER ziet de lezer meteen de verschillen en welke bepalingen voor zijn specifiek probleem van toepassing zijn.”
Voor welke lezers is het boek bedoeld?
Vander Meulen: Het boek is bestemd voor al wie direct en indirect bezig is met faillissementen. In de eerste plaats zijn dat de geroutineerde curatoren, die in het boek een bevestiging moeten vinden van wat zij zelf denken, aangevuld met bruikbare rechtspraak en rechtsleer. Anderzijds is het ook gericht op jonge curatoren, die in het boek een praktische leidraad vinden van hoe ze te werk moeten gaan vanaf hun aanstelling tot de afsluiting van het faillissement, en dit met alle nuttige modellen en praktische informatie.
Maar het doelpubliek is uiteraard ruimer: ook magistraten (zowel beroepsmagistraten als lekenrechters), gerechtsdeurwaarders, notarissen, accountants, boekhouders, bankiers … kortom: iedereen die met de materie van het faillissement in aanraking komt, zal in het boek antwoorden vinden op juridische en praktische vragen die zich in de dagdagelijkse praktijk stellen.
“Iedereen die met de materie van het faillissement in aanraking komt, zal in het boek antwoorden vinden op juridische en praktische vragen die zich in de dagdagelijkse praktijk stellen.”
Wat zijn de troeven van de Praktische gids?
Vander Meulen: Net zoals bij de vorige uitgaves ben ik vertrokken vanuit de praktijk: je bent curator en je moet aan de slag. De afwikkeling van een normaal faillissement duurt gemiddeld 3 jaar. Stap voor stap wordt elke opeenvolgende etappe in de faillissementsafwikkeling uiteengezet: van de aanstelling, de eerste daden van de curator, het nazicht van de schuldvorderingen, de betwistingen, de realisatie van de activa, de lopende overeenkomsten, tot de afrekening, de vereffening en de sluiting.
Daarnaast gaat het boek ook dieper in op bijzondere problematieken, zoals: wat bij een terugvordering, bij het inroepen van een retentierecht of eigendomsvoorbehoud, wat zijn de mogelijke rechtsmiddelen en hun gevolgen, hoe stelt de curator een aansprakelijkheidsvordering in, wat zijn de verplichtingen tegenover de fiscus, wat bij vervuilde gronden in het actief, hoe zit het met de aansprakelijkheid van de curator, wat is de volgorde van de voorrechten bij het opstellen van een verdeelstaat, wat als er onvoldoende actief is …?
Op die manier biedt het boek een concrete leidraad voor elke rechtspracticus die met faillissementen te maken krijgt.
Brigitte Vander Meulen
Brigitte Vander Meulen is advocaat aan de balie West-Vlaanderen en faillissementscurator bij de Ondernemingsrechtbank, waar ze ook andere gerechtelijke mandaten vervult. Ze was stafhouder van de balie Brugge van 2015 – 2017, waar ze ook voorzitter en nadien lid van de commissie curatoren was, en was betrokken bij de fusie van de West-Vlaamse balies tot balie West-Vlaanderen. Daar was ze vice-stafhouder in 2018-19. Ze is lid van de Raad van de Orde van de balie West-Vlaanderen en lid van de Algemene Vergadering van de Orde van Vlaamse Balies. Als (co-)auteur en redactielid realiseerde ze verschillende publicaties, met name rond het insolventierecht.
De Praktische gids voor Faillissementscuratoren biedt een schat aan praktische adviezen, modellen en nuttige adressen. Deze publicatie helpt u stap voor stap om de hele faillissementsprocedure in goede banen te leiden. Het boek richt zich zowel tot nieuwkomers als tot doorgewinterde experts.
Meer weten over insolventierecht?
Met Jura hebt u toegang tot de meest complete databank met alle juridische informatie over faillissementen.