Zakboekje ruimtelijke ordening 2020

Op 1 januari 2018 werden de vergunningsregels van het Decreet betreffende de omgevingsvergunning veralgemeend (in alle Vlaamse gemeenten) van kracht. Op 1 maart 2018 treden ook de nieuwe regels rond de handhaving van de omgevingsvergunning in werking. Op 5 mei 2018 maakten ook de ruimtelijke beleidsplannen hun intrede, als opvolger van de huidige ruimtelijke structuurplannen. De Codextrein die deze plannen in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) loodste, bracht ook allerlei andere nieuwigheden inzake ruimtelijke planning, de procedures rond de omgevingsvergunning en de handhaving van het ruimtelijk beleid.

Dit maakt het omgevingsrecht, en meer specifiek de ruimtelijke ordening, tot een complex geheel dat continu in beweging is. Toch houden we het graag overzichtelijk en toegankelijk. Daarom vindt u vooraan het zakboekje een handig overzicht van de wijzigingen in 2018. Met paginaverwijzing, zodat u meteen kan doorbladeren naar de recentste updates in het zakboekje.

Wat is nieuw in editie 2019:

• DEEL I: Op Vlaams, provinciaal en gemeentelijk niveau maken de stedenbouwkundige ambtenaren plaats voor omgevingsambtenaren. En op lokaal niveau zijn nu ook intergemeentelijke commissies voor ruimtelijke ordening mogelijk.
• DELEN II tot VI (over planologie): De Codextrein introduceerde de ruimtelijke beleidsplannen in de VCRO. De formele regeling van deze plannen op gewestelijk, provinciaal en gemeentelijk / intergemeentelijk niveau werd in de loop van 2018 verder uitgewerkt. Hiermee kunnen besturen de overstap maken van ruimtelijke structuurplannen naar ruimtelijke beleidsplannen.
• Voor de ruimtelijke uitvoeringsplannen en stedenbouwkundige verordeningen op gemeentelijk en provinciaal niveau geldt nu een nieuwe toezichtsregeling.
• DEEL VII behandelt onder meer het nieuw Vlaams Onteigeningsdecreet. Sinds de inwerkingtreding van dit decreet op 1 januari 2018 is de Raad voor Vergunningsbetwistingen ook bevoegd inzake beroepen tegen onteigeningsbesluiten (meer over de Raad vindt u in DEEL XI).
• DEEL X: Ook de omgevingsvergunning werd sterk gewijzigd door de Codextrein, zowel formeel (vergunnings- en meldingsprocedures) als materieel (beoordelingsgronden voor vergunningen). Daarnaast traden de omgevingsvergunning voor het wijzigen van de vegetatie en de omgevingsvergunning voor kleinhandelsactiviteiten in werking op 1 augustus 2018.
• DEEL XIII: Sinds 1 maart 2018 zijn de nieuwe handhavingsregels ruimtelijke ordening uit het Decreet Handhaving Omgevingsvergunning (DHO) en het Handhavingsbesluit RO volledig van toepassing
  Nieuw zijn onder meer:
  • het onderscheid tussen stedenbouwkundige misdrijven en inbreuken;
  • de raadgeving en aanmaning als zachte handhavingsinstrumenten;
  • en het bestuurlijke handhavingsspoor zowel bij beboeting en bestraffing als in het herstelbeleid.
• Over deze handhaving 'nieuwe stijl' verscheen reeds heel wat belangrijke Cassatierechtspraak.
• NIEUW DEEL XIV: Het zakboekje sluit af met een vooruitblik op het Instrumentendecreet. Dit decreet dat nog in voorontwerp is, bouwt verder op het Decreet Landinrichting en de rechtsregels rond planschade/planbaten, onteigening, stedenbouwkundige lasten, maar introduceert ook een heel reeks nieuwe instrumenten.

Kortom, het zakboekje maakt de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening praktisch en inzichtelijk, met aandacht voor recente wijzigingen. Zo kunt u meteen aan de slag!

Ontdek ook onze opleidingen:
De omgevingsvergunning: procedure, formaliteiten en digitaal loket
Ruimtelijke ordening voor niet-specialisten (inclusief actua Codextrein en omgevingsvergunning)